Ωμέγα-3 Λιπαρά Οξέα και Νοητική Λειτουργία

Ωμέγα-3 Λιπαρά Οξέα και Νοητική Λειτουργία

Τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, που βρίσκονται κυρίως σε ορισμένα ψάρια, λιναρόσπορο και καρύδια, είναι γνωστά εδώ και πολύ καιρό για τα πολυάριθμα οφέλη τους για την υγεία, όπως τις αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες και την καρδιαγγειακή προστασία. Ένας από τους πιο συναρπαστικούς τομείς έρευνας για τα ωμέγα-3 είναι η δυνητική τους ικανότητα να βελτιώνουν τη νοητική λειτουργία. Ας εξετάσουμε την επιστήμη πίσω από το πώς αυτά τα λιπαρά ίσως είναι ο καλύτερος φίλος του εγκεφάλου.

Σύνθεση του Εγκεφάλου:

Ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι ένα πολύπλοκο όργανο που αποτελείται κατά περίπου 60% από λίπος. Τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, ιδιαίτερα το δοκοσαεξανοϊκό οξύ (DHA), είναι κυρίαρχα συστατικά των κυτταρικών μεμβρανών του εγκεφάλου. Το DHA βοηθά στη διατήρηση της ρευστότητας αυτών των μεμβρανών, εξασφαλίζοντας τη βέλτιστη επικοινωνία των νευρώνων. Ένα έλλειμμα σε DHA μπορεί να αλλάξει τη δομή και τη λειτουργία αυτών των κυττάρων, οδηγώντας πιθανώς σε νοητική ύφεση.

Νευροπροστασία:

Ο εγκέφαλος είναι ευάλωτος στο οξειδωτικό στρες, που παίζει ρόλο στη νοητική ύφεση που σχετίζεται με την ηλικία και διάφορες νευροεκφυλιστικές διαταραχές. Τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα έχουν ισχυρές αντιφλεγμονώδεις και αντιοξειδωτικές ιδιότητες που μπορούν να αντισταθμίσουν τις καταστροφικές επιπτώσεις του οξειδωτικού στρες. Περιορίζοντας τη φλεγμονή και

Νευροπλαστικότητα και Ανάπτυξη του Εγκεφάλου:

Η νευροπλαστικότητα αναφέρεται στην ικανότητα του εγκεφάλου να αναδιοργανώνεται και να σχηματίζει νέες νευρικές συνδέσεις καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής. Τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, ιδιαίτερα το εικοσαπενταενοϊκό οξύ (EPA), έχουν συσχετιστεί με αυξημένη νευροπλαστικότητα. Οι μελέτες έχουν δείξει ότι η συμπλήρωση με ωμέγα-3 μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα του πρωτεϊνικού παράγοντα νευρικής ανάπτυξης (BDNF), μιας πρωτεΐνης που υποστηρίζει τη νευροπλαστικότητα και προωθεί την ανάπτυξη νέων νευρώνων. Μια δίαιτα πλούσια σε ωμέγα-3 μπορεί να δημιουργήσει ένα περιβάλλον που ευνοεί τη μάθηση και τη μνήμη.

Ρύθμιση της Διάθεσης:

Αν και δεν είναι αυστηρά και άμεσα συνδεδεμένα με τη νοητική φύση, τα ωμέγα-3 παίζουν καθοριστικό ρόλο στη ρύθμιση της διάθεσης, η οποία επηρεάζει έμμεσα τη νοητική λειτουργία. Η κατάθλιψη και ο προβληματισμός έχουν νοητικά συμπτώματα όπως δυσκολία στη συγκέντρωση και τη λήψη αποφάσεων. Τα ωμέγα-3 μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση αυτών των συμπτωμάτων επηρεάζοντας τις διαδρομές των νευροδιαβιβαστών, ιδιαίτερα τη σεροτονίνη και την ντοπαμίνη.

Προστασία από Πτώση που Σχετίζεται με την Ηλικία:

Καθώς μεγαλώνουμε ηλικιακά, υπάρχει μια φυσική πτώση στις νοητικές ικανότητες. Η τακτική πρόσληψη ωμέγα-3 λιπαρών οξέων μπορεί να επιβραδύνει αυτή τη διαδικασία. Έχει αποδειχθεί ότι τα άτομα με υψηλότερη πρόσληψη ωμέγα-3 εμφανίζουν καλύτερη νοητική απόδοση και μειωμένους ρυθμούς νοητικής ύφεσης σε σύγκριση με εκείνους με χαμηλότερη πρόσληψη. Επιπλέον, ορισμένες μελέτες υποδεικνύουν ότι τα ωμέγα-3 μπορούν να αυξήσουν τον όγκο της φαιάς ύλης σε περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με τη διάθεση και τη νοητική λειτουργία, προστατεύοντας περαιτέρω από τα ελλείμματα που σχετίζονται με την ηλικία.

Εν κατακλείδι, τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα παίζουν σημαντικό ρόλο στην υποστήριξη και τη βελτίωση της νοητικής υγείας και της λειτουργίας. Η τακτική πρόσληψή τους, είτε μέσω διατροφής είτε μέσω συμπληρωμάτων, μπορεί να προσφέρει πλήθος οφελών για τον εγκέφαλο και τη γενικότερη υγεία.

Κυριακή Ξενικού
Φαρμακοποιός/Χημικός ΜSc (Inorganic Biochemistry)

Βιβλιογραφία

1. Swanson, D., Block, R., & Mousa, S. A. (2012). Omega‐3 fatty acids EPA and DHA: health benefits throughout life. Advances in Nutrition, 3(1), 1-7.
2. Pereira D et al BMC Gastroenterol 2014 Jun 4 ;14:103. doi: 10.1186/1471-230X-14-103
3. Gomez-Pinilla, F. (2008). Brain foods: the effects of nutrients on brain function. Nature Reviews Neuroscience, 9(7), 568-578.
4. Pereira D et al BMC Gastroenterol 2014 Jun 4 ;14:103. doi: 10.1186/1471-230X-14-103
5. Pottala, J. V., Yaffe, K., Robinson, J. G., Espeland, M. A., Wallace, R., & Harris, W. S. (2014). Higher RBC EPA + DHA corresponds with larger total brain and hippocampal volumes: WHIMS-MRI study. Neurology, 82(5), 435-442.
6. Pereira D et al BMC Gastroenterol 2014 Jun 4 ;14:103. doi: 10.1186/1471-230X-14-103
7. Sinn, N., Milte, C. M., Street, S. J., Buckley, J. D., Coates, A. M., Petkov, J., & Howe, P. R. (2012). Effects of n-3 fatty acids, EPA v. DHA, on depressive symptoms, quality of life, memory and executive function in older adults with mild cognitive impairment: a 6-month randomised controlled trial. British Journal of Nutrition, 107(11), 1682-1693.
8. Pereira D et al BMC Gastroenterol 2014 Jun 4 ;14:103. doi: 10.1186/1471-230X-14-103
9. Jiao, J., Li, Q., Chu, J., Zeng, W., Yang, M., & Zhu, S. (2014). Effect of n-3 PUFA supplementation on cognitive function throughout the life span from infancy to old age: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. The American Journal of Clinical Nutrition, 100(6), 1422-1436.
10. Pereira D et al BMC Gastroenterol 2014 Jun 4 ;14:103. doi: 10.1186/1471-230X-14-103
11. Dyall, S. C. (2015). Long-chain omega-3 fatty acids and the brain: a review of the independent and shared effects of EPA, DPA and DHA. Frontiers in Aging Neuroscience, 7, 52.
12. Pereira D et al BMC Gastroenterol 2014 Jun 4 ;14:103. doi: 10.1186/1471-230X-14-103